19-04-2024
Theo gia phả lưu truyền để lại, dòng họ Hà là một trong những dòng họ lớn, có mặt rất sớm ở Hà Tĩnh (1415), phát tích từ xã Lạc Dung, huyện Kỳ Hoa. Đến thời nhà Lê con cháu họ Hà di cư đến xã Thiên Lộc, huyện Can Lộc sinh sống nhiều đời ở đây. Sau đó đến đầu thế kỷ thứ XVII, do biến cố lịch sử (dưới thời Vua Lê - Chúa Trịnh), nên một số con cháu họ Hà phải di dời phân tán đi khắp nơi, trong đó có một người con vào làng Kim Nặc - Tổng Thổ Ngọa, nay là xã Cẩm Hưng, huyện Cẩm Xuyên (nhánh Hà Tôn Nhân). Một người về Yên Định (Thanh Hóa), một người về xã Tiên Điền, Nghi Xuân, Hà Tĩnh (nhánh Hà Tôn Danh). Trong gia phả họ Hà ở Thanh Hóa có ghi mấy câu:
